Griechenland:Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου: Unterschied zwischen den Versionen

Aus goethe.de
Wechseln zu: Navigation, Suche
(Die Seite wurde neu angelegt: „[[Datei:GRIECHENLAND_PESMAZOGLOU_1_LK.JPG|200px|thumb|left|Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρ…“)
 
Zeile 1: Zeile 1:
 
[[Datei:GRIECHENLAND_PESMAZOGLOU_1_LK.JPG|200px|thumb|left|Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών]]
 
[[Datei:GRIECHENLAND_PESMAZOGLOU_1_LK.JPG|200px|thumb|left|Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών]]
  
Το επιβλητικό τετραώροφο μέγαρο εκλεκτικιστικού ρυθμού επί της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, που αρχικά είχε όψη και προς την οδό Ηρώδου Αττικού, οικοδομήθηκε το 1893, βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Ernst Ziller.  
+
H πρώτη πολυκατοικία της Αθήνας οικοδομήθηκε το 1893 βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Ernst Ziller, αλλά σήμερα σώζεται μόνο μία από τις δύο της πτέρυγες.
  
 
[[Datei:GRIECHENLAND_PESMAZOGLOU_2_LK.jpg|750px|thumb|left|Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών]]
 
[[Datei:GRIECHENLAND_PESMAZOGLOU_2_LK.jpg|750px|thumb|left|Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών]]
  
Ο Ernst Ziller (Ερνέστος Τσίλλερ, 1837-1923) υπήρξε Γερμανός αρχιτέκτονας που δραστηριοποιήθηκε στην Ελλάδα κατά το δεύτερο μισό του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα.[*] Εκκινώντας από το νεοκλασικό πρότυπο, όπως αυτό εγκλιματίστηκε στην Ελλάδα του 19ου αιώνα, το συνδύασε ευρηματικά με στοιχεία της Ιταλικής νέο-αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής παράδοσης, με το Γερμανικό μπαρόκ, με νέο-βυζαντινές, νέο-γοτθικές και νέο-ρωμανικές επιρροές, ακόμη και με πινελιές Art Nouveau, στο πνεύμα ενός ιδιαίτερου εκλεκτικισμού, που έδωσε την σφραγίδα του στην ελληνική πρωτεύουσα και επέδρασε ευρύτερα δημιουργώντας «σχολή», με αποτέλεσμα αυτό που χαρακτηρίζουμε ως η «Αθήνα του Ziller».
+
Το επιβλητικό τετραώροφο μέγαρο, ιδιοκτησία του τραπεζίτη και πολιτικού Ιωάννη Πεσμαζόγλου (1857-1906), χτίστηκε με την προοπτική τα πολυτελή διαμερίσματά του να ενοικιάζονται σε ξένους που διέμεναν προσωρινά στην Αθήνα.  
 +
 
 +
Γι’ αυτό και στην κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε η αιχμή της τεχνολογίας της εποχής, όπως ανελκυστήρες και κεντρική θέρμανση, αλλά και στοιχεία που συνήθιζε ο Ziller να χρησιμοποιεί, όπως κίονες από χυτοσίδηρο.
 +
 
 +
Το εσωτερικό του περιλάμβανε ευρύχωρα διαμερίσματα με μεγάλους διαδρόμους ύψους έως και 4,5 μέτρων. Στο εξωτερικό του, το κτίριο δεν διαθέτει πλούσια διακόσμηση, παρόλο που ακολουθεί τα παραδείγματα των πολυκατοικιών εκλεκτικιστικού ρυθμού που κυριαρχούσαν τότε στην Ευρώπη.  
  
 
[[Datei:GRIECHENLAND_PESMAZOGLOU_3_LK.jpg|750px|thumb|left|Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών]]
 
[[Datei:GRIECHENLAND_PESMAZOGLOU_3_LK.jpg|750px|thumb|left|Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών]]
  
Το μέγαρο της λεωφόρου Β. Σοφίας (τότε ακόμη ονομαζόμενης Κηφισίας), που θεωρείται η πρώτη πολυκατοικία των Αθηνών, ανήκε στον τραπεζίτη και πολιτικό Ιωάννη Πεσμαζόγλου (1857-1906) και εντάσσεται στην κατηγορία των μεγάλων οικοδομών «εκμετάλλευσης», με επιδίωξη την ενοικίαση πολυτελών διαμερισμάτων, κυρίως σε ξένους εγκατεστημένους πρόσκαιρα στην ελληνική πρωτεύουσα.  
+
Με το κτίριο αυτό και τα σύγχρονά του, το «Νέο Αρσάκειο» επί της οδού Σταδίου και το «Μέγαρο Σλήμαν-Μελά» της οδού Πανεπιστημίου, ο Ziller εισήγαγε, για πρώτη φορά, την μεγάλη κλίμακα οικοδομών «εκμετάλλευσης» στην Αθήνα του 1900.
  
Με το κτίριο αυτό και τα σύγχρονά του «Νέο Αρσάκειο» της οδού Σταδίου και «Μέγαρο Σλήμαν-Μελά» της οδού Πανεπιστημίου, ο Ziller εισήγαγε, για πρώτη φορά, την μεγάλη κλίμακα στην Αθήνα του 1900.  
+
Η δυτική πτέρυγα του μεγάρου κατεδαφίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και έτσι χάθηκε το τμήμα εκείνο που ξεχώριζε από το συνολικό οικοδόμημα: η εξαγωνική φολιδωτή κωνική στέγη που δημιουργούσε την εντύπωση πύργου στη γωνία της λεωφόρου Βασ. Σοφίας και Ηρώδου Αττικού.  
  
Η προς την οδό Ηρώδου Αττικού δυτική πτέρυγα του μεγάρου (που διέθετε και πυργοειδή απόληξη στη γωνία) κατεδαφίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960, επιβιώνει ωστόσο η ανατολική πτέρυγα ως αυτοτελής πολυκατοικία, η οποία φιλοξένησε και το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στα πρώτα του βήματα, ενώ σήμερα στεγάζει την Αυστριακή πρεσβεία.
+
Επιβιώνει ωστόσο η ανατολική πτέρυγα ως αυτοτελής πολυκατοικία, η οποία φιλοξένησε μεταξύ άλλων και το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στα πρώτα του βήματα, ενώ σήμερα στεγάζει την Αυστριακή πρεσβεία.
  
 
{{#newBox:}}
 
{{#newBox:}}
 
==Ernst Ziller==
 
==Ernst Ziller==
 
Ο Ernst Ziller (1837-1923) γεννήθηκε στο Serkowitz (σημερινό Radebeul) της Σαξονίας, γόνος μιας οικογένειας με παράδοση στην αρχιτεκτονική και την εργολαβία οικοδομών. Μετά τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Δρέσδης (Akademie der Bildenden Künste zu Dresden), πήγε στη Βιέννη, όπου εργάστηκε στο γραφείο του διάσημου ήδη τότε Δανού νεοκλασικιστή αρχιτέκτονα Theophil Hansen, τον οποίο συνόδευσε για πρώτη φορά στην Αθήνα το 1861, προκειμένου να επιβλέψει την οικοδομή της Ακαδημίας Αθηνών, μελετώντας παράλληλα τα μνημεία της αρχαιοελληνικής και βυζαντινής τέχνης. Μετά από μια διακοπή (1864-1868), κατά τη διάρκεια της οποίας σπούδασε εκ του σύνεγγυς την Ιταλική αρχιτεκτονική, ο Ziller επέστρεψε στην Αθήνα, όπου συνέχισε να επιβλέπει την εκτέλεση σχεδίων του Hansen, ενώ από τις αρχές της δεκαετίας του 1870 ξεκίνησε και τις δικές του εργασίες, οι οποίες συνεχίστηκαν για τα επόμενα 50 χρόνια. Υπολογίζεται ότι ο Ziller σχεδίασε εκατοντάδες κτίρια, κυρίως στην Αθήνα (αλλά και αλλού), τα περισσότερα από τα οποία δεν υπάρχουν πλέον, θύματα της άναρχης οικοδομικής ανάπτυξης του δευτέρου μισού του 20ου αιώνα. Διατηρούνται όμως αρκετά, τα οποία (σε συνδυασμό και με το διασωζόμενο αρχείο των σχεδίων του) αποτυπώνουν επαρκώς την εξέλιξη των αρχιτεκτονικών του προσανατολισμών. Προκειμένου να τιμηθεί η συμβολή του Ziller στην αρχιτεκτονική εξέλιξη της Αθήνας, το όνομά του δόθηκε σε μια πάροδο της οδού Καυταντζόγλου (Πατήσια).
 
Ο Ernst Ziller (1837-1923) γεννήθηκε στο Serkowitz (σημερινό Radebeul) της Σαξονίας, γόνος μιας οικογένειας με παράδοση στην αρχιτεκτονική και την εργολαβία οικοδομών. Μετά τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Δρέσδης (Akademie der Bildenden Künste zu Dresden), πήγε στη Βιέννη, όπου εργάστηκε στο γραφείο του διάσημου ήδη τότε Δανού νεοκλασικιστή αρχιτέκτονα Theophil Hansen, τον οποίο συνόδευσε για πρώτη φορά στην Αθήνα το 1861, προκειμένου να επιβλέψει την οικοδομή της Ακαδημίας Αθηνών, μελετώντας παράλληλα τα μνημεία της αρχαιοελληνικής και βυζαντινής τέχνης. Μετά από μια διακοπή (1864-1868), κατά τη διάρκεια της οποίας σπούδασε εκ του σύνεγγυς την Ιταλική αρχιτεκτονική, ο Ziller επέστρεψε στην Αθήνα, όπου συνέχισε να επιβλέπει την εκτέλεση σχεδίων του Hansen, ενώ από τις αρχές της δεκαετίας του 1870 ξεκίνησε και τις δικές του εργασίες, οι οποίες συνεχίστηκαν για τα επόμενα 50 χρόνια. Υπολογίζεται ότι ο Ziller σχεδίασε εκατοντάδες κτίρια, κυρίως στην Αθήνα (αλλά και αλλού), τα περισσότερα από τα οποία δεν υπάρχουν πλέον, θύματα της άναρχης οικοδομικής ανάπτυξης του δευτέρου μισού του 20ου αιώνα. Διατηρούνται όμως αρκετά, τα οποία (σε συνδυασμό και με το διασωζόμενο αρχείο των σχεδίων του) αποτυπώνουν επαρκώς την εξέλιξη των αρχιτεκτονικών του προσανατολισμών. Προκειμένου να τιμηθεί η συμβολή του Ziller στην αρχιτεκτονική εξέλιξη της Αθήνας, το όνομά του δόθηκε σε μια πάροδο της οδού Καυταντζόγλου (Πατήσια).
 +
 +
{{#newBox:}}
 +
==Ιωάννης Πεσμαζόγλου==
 +
Πρωτοπόρος στην κατασκευή πολυκατοικιών στην Αθήνα, μεταξύ άλλων, ο Ιωάννης Πεσμαζόγλου (1857-1906) που διακρίθηκε ως τραπεζίτης και ως πολιτικός ξεκίνησε την καριέρα του στην τράπεζα Credit Lyonnais στη γενέτειρά του, την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και αργότερα το 1882 ανέλαβε διευθυντής της Αγγλοαιγυπτιακής Τράπεζας. Το 1894  ίδρυσε στην Αθήνα το δικό του χρηματοπιστωτικό ίδρυμα το οποίο το 1897 συγχωνεύθηκε με την Τράπεζα Αθηνών της οποίας και ανέλαβε διευθυντής και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου αυτής μέχρι το θάνατό του. Το ενδιαφέρον του για την αρχιτεκτονική διακρίνεται κι από το γεγονός ότι εντός οικοπέδου στην Κηφισιά έχτισε πέντε σπίτια ακολουθώντας πέντε διαφορετικά στυλ (αιγυπτιακό, αρχαιοελληνικό, γερμανικό, ελβετικό κι αραβικό). Ήταν παντρεμένος με την Ειρήνη, εγγονή του ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη.
 +
  
 
{{#newBox:}}
 
{{#newBox:}}

Version vom 22. Mai 2016, 20:34 Uhr

Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

H πρώτη πολυκατοικία της Αθήνας οικοδομήθηκε το 1893 βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Ernst Ziller, αλλά σήμερα σώζεται μόνο μία από τις δύο της πτέρυγες.

Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Το επιβλητικό τετραώροφο μέγαρο, ιδιοκτησία του τραπεζίτη και πολιτικού Ιωάννη Πεσμαζόγλου (1857-1906), χτίστηκε με την προοπτική τα πολυτελή διαμερίσματά του να ενοικιάζονται σε ξένους που διέμεναν προσωρινά στην Αθήνα.

Γι’ αυτό και στην κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε η αιχμή της τεχνολογίας της εποχής, όπως ανελκυστήρες και κεντρική θέρμανση, αλλά και στοιχεία που συνήθιζε ο Ziller να χρησιμοποιεί, όπως κίονες από χυτοσίδηρο.

Το εσωτερικό του περιλάμβανε ευρύχωρα διαμερίσματα με μεγάλους διαδρόμους ύψους έως και 4,5 μέτρων. Στο εξωτερικό του, το κτίριο δεν διαθέτει πλούσια διακόσμηση, παρόλο που ακολουθεί τα παραδείγματα των πολυκατοικιών εκλεκτικιστικού ρυθμού που κυριαρχούσαν τότε στην Ευρώπη.

Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Με το κτίριο αυτό και τα σύγχρονά του, το «Νέο Αρσάκειο» επί της οδού Σταδίου και το «Μέγαρο Σλήμαν-Μελά» της οδού Πανεπιστημίου, ο Ziller εισήγαγε, για πρώτη φορά, την μεγάλη κλίμακα οικοδομών «εκμετάλλευσης» στην Αθήνα του 1900.

Η δυτική πτέρυγα του μεγάρου κατεδαφίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και έτσι χάθηκε το τμήμα εκείνο που ξεχώριζε από το συνολικό οικοδόμημα: η εξαγωνική φολιδωτή κωνική στέγη που δημιουργούσε την εντύπωση πύργου στη γωνία της λεωφόρου Βασ. Σοφίας και Ηρώδου Αττικού.

Επιβιώνει ωστόσο η ανατολική πτέρυγα ως αυτοτελής πολυκατοικία, η οποία φιλοξένησε μεταξύ άλλων και το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στα πρώτα του βήματα, ενώ σήμερα στεγάζει την Αυστριακή πρεσβεία.

Ernst Ziller

Ο Ernst Ziller (1837-1923) γεννήθηκε στο Serkowitz (σημερινό Radebeul) της Σαξονίας, γόνος μιας οικογένειας με παράδοση στην αρχιτεκτονική και την εργολαβία οικοδομών. Μετά τις σπουδές του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Δρέσδης (Akademie der Bildenden Künste zu Dresden), πήγε στη Βιέννη, όπου εργάστηκε στο γραφείο του διάσημου ήδη τότε Δανού νεοκλασικιστή αρχιτέκτονα Theophil Hansen, τον οποίο συνόδευσε για πρώτη φορά στην Αθήνα το 1861, προκειμένου να επιβλέψει την οικοδομή της Ακαδημίας Αθηνών, μελετώντας παράλληλα τα μνημεία της αρχαιοελληνικής και βυζαντινής τέχνης. Μετά από μια διακοπή (1864-1868), κατά τη διάρκεια της οποίας σπούδασε εκ του σύνεγγυς την Ιταλική αρχιτεκτονική, ο Ziller επέστρεψε στην Αθήνα, όπου συνέχισε να επιβλέπει την εκτέλεση σχεδίων του Hansen, ενώ από τις αρχές της δεκαετίας του 1870 ξεκίνησε και τις δικές του εργασίες, οι οποίες συνεχίστηκαν για τα επόμενα 50 χρόνια. Υπολογίζεται ότι ο Ziller σχεδίασε εκατοντάδες κτίρια, κυρίως στην Αθήνα (αλλά και αλλού), τα περισσότερα από τα οποία δεν υπάρχουν πλέον, θύματα της άναρχης οικοδομικής ανάπτυξης του δευτέρου μισού του 20ου αιώνα. Διατηρούνται όμως αρκετά, τα οποία (σε συνδυασμό και με το διασωζόμενο αρχείο των σχεδίων του) αποτυπώνουν επαρκώς την εξέλιξη των αρχιτεκτονικών του προσανατολισμών. Προκειμένου να τιμηθεί η συμβολή του Ziller στην αρχιτεκτονική εξέλιξη της Αθήνας, το όνομά του δόθηκε σε μια πάροδο της οδού Καυταντζόγλου (Πατήσια).

Ιωάννης Πεσμαζόγλου

Πρωτοπόρος στην κατασκευή πολυκατοικιών στην Αθήνα, μεταξύ άλλων, ο Ιωάννης Πεσμαζόγλου (1857-1906) που διακρίθηκε ως τραπεζίτης και ως πολιτικός ξεκίνησε την καριέρα του στην τράπεζα Credit Lyonnais στη γενέτειρά του, την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και αργότερα το 1882 ανέλαβε διευθυντής της Αγγλοαιγυπτιακής Τράπεζας. Το 1894 ίδρυσε στην Αθήνα το δικό του χρηματοπιστωτικό ίδρυμα το οποίο το 1897 συγχωνεύθηκε με την Τράπεζα Αθηνών της οποίας και ανέλαβε διευθυντής και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου αυτής μέχρι το θάνατό του. Το ενδιαφέρον του για την αρχιτεκτονική διακρίνεται κι από το γεγονός ότι εντός οικοπέδου στην Κηφισιά έχτισε πέντε σπίτια ακολουθώντας πέντε διαφορετικά στυλ (αιγυπτιακό, αρχαιοελληνικό, γερμανικό, ελβετικό κι αραβικό). Ήταν παντρεμένος με την Ειρήνη, εγγονή του ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη.


Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Hans Hermann Russack, Deutsche bauen in Athen, Βερολίνο 1942.

Δημήτριος Παπαστάμου, Ερνέστος Τσίλλερ – Προσπάθεια Μονογραφίας, Αθήνα 1973.

Δημήτρης Φιλιππίδης, Νεοελληνική Αρχιτεκτονική, Αθήνα 1984.

Κώστας Η. Μπίρης, Αι Αθήναι από του 19ου εις τον 20ον αιώνα, Αθήνα 3η έκδ. 1996.

Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής-Deutsches Architektur Museum, Αρχιτεκτονική του 20ου αιώνα: Ελλάδα, Αθήνα 2000.

Friedbert Ficker, Gert Morzinek, Barbara Mazurek, Ernst Ziller: Ein sächsischer Architekt und Bauforscher in Griechenland - Die Familie Ziller, Lindenberg im Allgäu 2003.

Maro Kardamitsi-Adami, Classical Revival: The Architecture of Ernst Ziller 1837–1923, Athens 2006.

Μάρω Καρδαμίτση - Αδάμη, Γιώργης Γερόλυμπος, Έρνστ Τσίλλερ 1837-1923: Η τέχνη του κλασικού, Αθήνα, 2006.


Τοποθεσία

Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου
Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας 4
Αθήνα