Οικία Δεκόζη-Βούρου

Aus goethe.de
Wechseln zu: Navigation, Suche
Οικία Δεκόζη-Βούρου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Από τις πρώτες νέες οικίες της απελευθερωμένης Αθήνας και για κάποιο διάστημα στέγη των βασιλέων Όθωνα και Αμαλίας, η οικία Δεκόζη- Βούρου χτίστηκε μεταξύ των ετών 1833-1834, βάσει σχεδίων των αρχιτεκτόνων Joseph Hoffer και Gustav Adolf Lüders.

Οικία Δεκόζη-Βούρου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Το πιο αξιόλογο κτίσμα της Αθήνας του 1834 ανεγέρθηκε για λογαριασμό του Χιώτη τραπεζίτη Σταμάτιου Δεκόζη-Βούρου (1792-1881), κατοίκου της Βιέννη και κατόπιν της Κωνσταντινούπολης. Ο δραστήριος επιχειρηματίας επέστρεψε στην απελευθερωμένη πατρίδα του με προτεραιότητά του την οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκού τύπου οικίας.

Από τα πρώτα δείγματα ενός πρώιμου και λιτού κλασικισμού στην Ελλάδα, το διώροφο αρχοντικό φέρει όλα τα τυπικά χαρακτηριστικά της κλασικιστικής αθηναϊκής κατασκευής: μαρμάρινη βάση, κεραμωτή στέγη και μπαλκόνι με λεπτοδουλεμένα φουρούσια.

Οικία Δεκόζη-Βούρου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Το 1836, οι βασιλείς Όθων και Αμαλία, επιστρέφοντας από το Μόναχο μετά το γάμο τους, ώσπου να οικοδομηθούν τα οριστικά ανάκτορα τους (η σημερινή Βουλή) στην Αθήνα, εγκαταστάθηκαν στην "Μεγάλη Οικία" Βούρου. Το “Παλιό Παλάτι”, όπως το αποκαλούσαν αργότερα οι Αθηναίοι, στην υπό διαμόρφωση ακόμη κατά την εποχή εκείνη πλατεία Κλαυθμώνος (τότε ονομαζόμενη πλατεία Νομισματοκοπείου) και κοντά στο τείχος Χασεκή, συνενωμένο με τα αρχοντικά Αφθονίδη και Μαστρονικόλα (σήμερα κατεδαφισμένα), φιλοξένησε το βασιλικό ζέυγος έως το 1843.

Σύμφωνα με τον Δανό συγγραφέα Hans Christian Andersen που την επισκέφθηκε το 1841, η οικία δεν διέφερε «από οποιαδήποτε καλοκαιρινή έπαυλη στην Ευρώπη» με μικρά δωμάτια, στα οποία ωστόσο ένιωθες «μια άνετη, φιλική ατμόσφαιρα».

Οικία Δεκόζη-Βούρου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Ανακαινισμένο σήμερα, με αποκατεστημένα σε μεγάλο βαθμό τον διάκοσμο και την διαρρύθμιση της εποχής εκείνης (βάσει μελέτης του αρχιτέκτονα Ιωάννη Τραυλού), η Οικία στεγάζει το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών, στο οποίο εκτίθενται, μεταξύ των άλλων, έργα τέχνης και ενθυμήματα της περιόδου της βασιλείας του Όθωνα.

Joseph Hoffer

Ο Joseph Hoffer, καταγόμενος από το Arad (τότε περιοχή της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, σήμερα στο Ρουμανικό έδαφος), είχε σπουδάσει στο Πολυτεχνείο της Βιέννης (Kaiserlich-Königlich Polytechnische Institut in Wien) και δραστηριοποιήθηκε στην Αθήνα μεταξύ των ετών 1833-1838. Ως στέλεχος των Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Υπουργείου Εσωτερικών, εργάστηκε για λογαριασμό της κυβέρνησης σε διάφορα έργα, μεταξύ των οποίων σε τοπογραφικές μελέτες της Αθήνας και του Πειραιά, στην ανοικοδόμηση της νέας Σπάρτης, στο σχεδιασμό κρατικών κτιρίων (όπως το βασιλικό τυπογραφείο), αλλά ανέλαβε και ιδιωτικές οικοδομές. Παράλληλα πραγματοποίησε πρωτοποριακές έρευνες στην αρχαιοελληνική αρχιτεκτονική, κυρίως στην Ακρόπολη.

Amalie Marie Friederike von Oldenburg

Η Αμαλία (Amalie Marie Friederike von Oldenburg, 1818-1875), ήταν κόρη του Μεγάλου Δούκα Παύλου Φρειδερίκου Αύγουστου του Όλντενμπουργκ, η οποία σε ηλικία 18 ετών παντρεύτηκε τον Βασιλιά Όθωνα και ήρθε στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο του 1837. Φύση ζωηρή και πνεύμα διεισδυτικό, έδειξε ενδιαφέρον για τη νέα της πατρίδα και πιστώνεται, μεταξύ άλλων, με την δημιουργία του κήπου των ανακτόρων (σήμερα Εθνικού Κήπου) και του κτήματος της Επταλόφου στο Ίλιον (Πύργος Βασιλίσσης), που παραμένουν δύο από τους σημαντικότερους πνεύμονες πρασίνου της Αττικής. Η Επανάσταση του 1843 τερμάτισε την ανέμελη περίοδο της ζωής της και έστρεψε το ενδιαφέρον της στην πολιτική, αποκαλύπτοντας αξιοσημείωτες ικανότητες σε αυτό τον τομέα. Η θεληματική της προσωπικότητα, οι πολιτικές της παρεμβάσεις και ο αυταρχισμός της προκάλεσαν ωστόσο στο θρόνο περισσότερα προβλήματα απ' όσα έλυσαν, με αποτέλεσμα να στοχοποιηθεί ιδιαίτερα από το αντιμοναρχικό κίνημα, με αποκορύφωμα την απόπειρα κατά της ζωής της, το 1861. Μετά την Επανάσταση του 1862 ακολούθησε τον σύζυγό της στη Βαυαρία, όπου και πέθανε σε ηλικία 58 ετών.


Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Joseph Hoffer, «Das Parthenon zu Athen, in seinen Haupttheilen neu gemessen», Allgemeine Bauzeitung, 41-43 (1838).

Hans Christian Andersen, En Digters Bazar, Κοπεγχάγη 1842.

Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, Οδοιπορικό στην Ελλάδα, Αθήνα [1972].

J. C. Hinrich, Briefe einer Hofdame in Athen an eine Freundin in Deutschland 1837-1842, Λειψία, 1845.

Σωτηρία Αλιμπέρτη, Αμαλία η βασίλισσα της Ελλάδος, Αθήνα 1896.

Κ. Τσαουσόπουλος (μετάφρ.), «Επιστολαί κυρίας της τιμής εν Αθήναις προς φίλην της εν Γερμανία (1837-1842), Δελτίον της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος 8 (1922). Wolf Seidl, Bayern in Griechenland: Die Geschichte eines Abenteuers, Μόναχο 1965.

Βόλφ Ζάιντλ, Βαυαροί στην Ελλάδα - Η γένεση του νεοελληνικού κράτους και το καθεστώς του Όθωνα, Αθήνα [1984].

Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών & Ίδρυμα Βούρου-Ευταξία, Αθήνα-Μόναχο, Μόναχο 1980.

Χριστιάνα Λυτ, Μια Δανέζα στην Αυλή του Όθωνα, Αθήνα 2η έκδ. 1988.

József Sisa, «Joseph Hoffer and the Study of Ancient Architecture», Journal of the Society of Architectural Historians 49 (1990).

Κατερίνα Κορρέ & Κατερίνα Μόμτσιου-Τοκατλίδη, «Το παλαιό Εθνικό Τυπογραφείο στην Αθήνα: Οι μεταμορφώσεις ενός ιστορικού κτηρίου», Αρχαιολογία και Τέχνες 45 (1992).

Κώστας Η. Μπίρης, Αι Αθήναι από του 19ου εις τον 20ον αιώνα, Αθήνα 3η έκδ. 1996.

Βάνα Μπούσε, Μίχαελ Μπούσε (μετάφρ., επιμ.), Ανέκδοτες επιστολές της βασίλισσας Αμαλίας στον πατέρα της, 1836-1853, 2 τόμοι, Αθήνα 2011.

Τοποθεσία

Οικία Δεκόζη-Βούρου
Oδός Παπαρρηγοπούλου 7
Αθήνα