Πολυκατοικία Πεσμαζόγλου
H πρώτη πολυκατοικία της Αθήνας οικοδομήθηκε το 1893 βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλερ (Ernst Ziller), αλλά σήμερα σώζεται μόνο μία από τις δύο της πτέρυγες.
Το επιβλητικό τετραώροφο μέγαρο, ιδιοκτησία του τραπεζίτη και πολιτικού Ιωάννη Πεσμαζόγλου (1857-1906), χτίστηκε με την προοπτική τα πολυτελή διαμερίσματά του να ενοικιάζονται σε ξένους που διέμεναν προσωρινά στην Αθήνα. Γι’ αυτό και στην κατασκευή του αξιοποιήθηκε η τεχνολογία αιχμής της εποχής, όπως ανελκυστήρες και κεντρική θέρμανση, αλλά και στοιχεία που συνήθιζε ο Τσίλερ να χρησιμοποιεί, όπως κίονες από χυτοσίδηρο.
Το εσωτερικό του περιλάμβανε ευρύχωρα διαμερίσματα με μεγάλους διαδρόμους ύψους έως και 4,5 μέτρων. Στο εξωτερικό του, το κτίριο δεν διαθέτει πλούσια διακόσμηση, παρόλο που ακολουθεί τα παραδείγματα των πολυκατοικιών εκλεκτικιστικού ρυθμού που κυριαρχούσαν τότε στην Ευρώπη.
Με το κτίριο αυτό και τα σύγχρονά του, το «Νέο Αρσάκειο» επί της οδού Σταδίου και το «Μέγαρο Σλήμαν-Μελά» της οδού Πανεπιστημίου, ο Ziller εισήγαγε, για πρώτη φορά, την μεγάλη κλίμακα οικοδομών «εκμετάλλευσης» στην Αθήνα του 1900.
Η δυτική πτέρυγα του μεγάρου κατεδαφίστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και έτσι χάθηκε το τμήμα εκείνο που ξεχώριζε από το συνολικό οικοδόμημα: η εξαγωνική φολιδωτή κωνική στέγη που δημιουργούσε την εντύπωση πύργου στη γωνία της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας και Ηρώδου Αττικού.
Επιβιώνει ωστόσο η ανατολική πτέρυγα ως αυτοτελής πολυκατοικία, η οποία φιλοξένησε μεταξύ άλλων και το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στα πρώτα του βήματα, ενώ σήμερα στεγάζει την Αυστριακή πρεσβεία.