Οικία Δεκόζη-Βούρου
H πρώτη κατοικία των βασιλέων Όθωνα και Αμαλίας και από τα πρώτα νέα σπίτια της απελευθερωμένης Αθήνας, η οικία Δεκόζη- Βούρου χτίστηκε μεταξύ των ετών 1833-1834 βάσει σχεδίων των αρχιτεκτόνων Joseph Hoffer και Gustav Adolf Lüders.
Το πιο αξιόλογο κτίσμα της Αθήνας του 1834 ανεγέρθηκε για λογαριασμό του Χιώτη τραπεζίτη Σταμάτιου Δεκόζη-Βούρου (1792-1881), κατοίκου της Βιέννης και κατόπιν της Κωνσταντινούπολης. Ο δραστήριος επιχειρηματίας επέστρεψε στην πατρίδα του μετά την απελευθέρωσή της, θέτοντας προτεραιότητά του την οικοδόμηση μιας ευρωπαϊκού τύπου οικίας.
Από τα πρώτα δείγματα ενός πρώιμου και λιτού κλασικισμού στην Ελλάδα, το διώροφο αρχοντικό φέρει όλα τα τυπικά χαρακτηριστικά της κλασικιστικής αθηναϊκής κατασκευής: μαρμάρινη βάση, κεραμωτή στέγη και μπαλκόνι με λεπτοδουλεμένα φουρούσια.
Το 1836, οι βασιλείς Όθων και Αμαλία, επιστρέφοντας από το Μόναχο μετά το γάμο τους, εγκαταστάθηκαν στην "Μεγάλη Οικία" Βούρου ώσπου να οικοδομηθούν τα οριστικά ανάκτορα τους (η σημερινή Βουλή) στην Αθήνα. Το “Παλιό Παλάτι”, όπως αποκάλεσαν την οικία αργότερα οι Αθηναίοι, στην υπό διαμόρφωση ακόμη τότε πλατεία Κλαυθμώνος (εκείνη την εποχή ονομαζόμενη πλατεία Νομισματοκοπείου) και κοντά στο τείχος Χασεκή, που ήταν συνενωμένο με τα αρχοντικά Αφθονίδη και Μαστρονικόλα (σήμερα κατεδαφισμένα), φιλοξένησε το βασιλικό ζέυγος έως το 1843.
Σύμφωνα με τον Δανό συγγραφέα Hans Christian Andersen που την επισκέφθηκε το 1841, η οικία δεν διέφερε «από οποιαδήποτε καλοκαιρινή έπαυλη στην Ευρώπη» με μικρά δωμάτια, στα οποία ωστόσο ένιωθες «μια άνετη, φιλική ατμόσφαιρα».
Ανακαινισμένο σήμερα, με αποκατεστημένα σε μεγάλο βαθμό τον διάκοσμο και την διαρρύθμιση της εποχής εκείνης (βάσει μελέτης του αρχιτέκτονα Ιωάννη Τραυλού), η Οικία στεγάζει το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών, στο οποίο εκτίθενται, μεταξύ άλλων, έργα τέχνης και ενθυμήματα της περιόδου της βασιλείας του Όθωνα.
