«Petit Palais» (Ιταλική Πρεσβεία)

Aus goethe.de
Wechseln zu: Navigation, Suche
«Petit Palais» (Ιταλική Πρεσβεία). Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Ένα από τα ωραιότερα αστικά μέγαρα της εποχής, έργο της ώριμης αρχιτεκτονικής περιόδου του αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλερ (Ernst Ziller), ανεγέρθηκε περί το 1885, κατόπιν παραγγελίας του τραπεζίτη Στέφανου Ψύχα.

«Petit Palais» (Ιταλική Πρεσβεία). Φωτογραφία: Κ.Κ. © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της αρχικά ιδιωτικής κατοικίας του επιχειρηματία Ψύχα, δημιουργία της περιόδου ακμής του αθηναϊκού νεοκλασικισμού, αναδεικνύεται το κεντρικό προστώο προς την πλευρά της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, με την επιβλητική μαρμάρινη είσοδο και τους ιωνικού ρυθμού κίονες. Στον εξώστη κυριαρχούν κίονες με κορινθιακού ρυθμού κιονόκρανα και αετώματα που στέφουν τα ανοίγματα.

«Petit Palais» (Ιταλική Πρεσβεία). Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα είναι η ιστορία του κτιρίου, καθώς η οικογένεια Ψύχα δεν κατάφερε να το κρατήσει στην ιδιοκτησία της επί μακρόν. Το 1903 αγοράστηκε από τον γιο του βασιλιά Γεώργιου Α’, πρίγκιπα Νικόλαο (1872 - 1938), ο οποίος, αφού προέβη σε ορισμένες μεταρρυθμίσεις βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Αναστάσιου Μεταξά, εγκαταστάθηκε εκεί το 1904, με την ρωσίδα σύζυγό του Μεγάλη Δούκισσα Ελένη Βλαδιμήροβνα (1882-1957), εγγονή του τσάρου Αλέξανδρου Γ’.

«Petit Palais» (Ιταλική Πρεσβεία). Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Μετά την έξωση της βασιλικής δυναστείας, το 1923, το μέγαρο νοικιάστηκε προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως παράρτημα του γειτονικού ξενοδοχείου «Μεγάλη Βρετανία». Μετασκευάστηκε σε μικρό πολυτελές ξενοδοχείο 60 κλινών που διέθετε γήπεδο τένις και το οποίο λειτούργησε έως το 1933 υπό την ονομασία «Petit Palais» («Μικρό Παλάτι»).

Από το 1933, στέγασε ταυτόχρονα τις πρεσβείες της Νορβηγίας και της Ιταλίας, ενώ το 1953 ολόκληρο το ακίνητο περιήλθε στην ιδιοκτησία του ιταλικού κράτους και μέχρι σήμερα στεγάζει την οικεία και τα γραφεία του Ιταλού Πρέσβη.

«Petit Palais» (Ιταλική Πρεσβεία). Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Στο συγκεκριμένο κτίριο, τη νύχτα της 26ης Οκτωβρίου 1940, δύο μόλις μέρες πριν το τελεσίγραφο του Τσιάνο προς την Ελλάδα και σε μια προσπάθεια παραπλάνησης, ο πρέσβης Εμανουέλε Γκράτσι είχε οργανώσει δεξίωση με αφορμή την πρεμιέρα της όπερας «Μαντάμ Μπάτερφλαϊ» του Πουτσίνι και είχε προσκαλέσει τον γιο του δημιουργού.

Στέφανος Ψύχας

Ο επιχειρηματίας Στέφανος Ψύχας το 1889 συνέστησε την «Εταιρεία Προεκτάσεως» η οποία ανέλαβε τη χρηματοδότηση της επέκτασης της ατμοκίνητης γραμμής Πειραιάς-Θησείο, ώς την Ομόνοια. Ηταν το πρώτο υπόγειο τμήμα, που θα έφτανε με όρυγμα μήκους 450 μέτρων και σήραγγα 660 μέτρων ως το Μοναστηράκι, για να καταλήξει με σήραγγα 850 μέτρων στην Ομόνοια. Η εταιρεία θα εισέπραττε τα έσοδα από τα εισιτήρια για 55 χρόνια, καταβάλλοντας στο Δημόσιο 37.000 δραχμές ετησίως. Αργότερα η επιχείρηση ζήτησε τροποποίηση της σύμβασης και πέτυχε να επιστρέψει το έργο μαζί με τα δάνεια στο Δημόσιο, το οποίο ανέλαβε και την ηλεκτροκίνηση του δικτύου (1901-3).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Ενδεικτικές ανταποκρίσεις από την Πετρούπολη για το γάμο του πρίγκιπα Νικόλαου, στις αθηναϊκές εφημερίδες Εμπρός και Σκρίπ, 17-18 Αυγούστου 1902.

Πρίγκηπος Νικολάου, Τα πενήντα χρόνια της ζωής μου, Αθήνα 1926.

Hans Hermann Russack, Deutsche bauen in Athen, Βερολίνο 1942.

Λευτέρης Παπαγιαννάκης, Οι Ελληνικοί Σιδηρόδρομοι (1882-1910), Αθήνα 1982.

Δημήτρης Φιλιππίδης, Νεοελληνική Αρχιτεκτονική, Αθήνα 1984.

Κώστας Η. Μπίρης, Αι Αθήναι από του 19ου εις τον 20ον αιώνα, Αθήνα 3η έκδ. 1996.

Μάρω Καρδαμίτση – Αδάμη, «Η γένεση της Βασιλίσσης Σοφίας», εφημερίδα Καθημερινή (ένθετο Επτά Ημέρες), 5 Νοεμβρίου 2000.

Friedbert Ficker, Gert Morzinek, Barbara Mazurek, Ernst Ziller: Ein sächsischer Architekt und Bauforscher in Griechenland - Die Familie Ziller, Lindenberg im Allgäu 2003.

Angelos Vlachos, The Hotel «Grande Bretagne» in Athens, Αθήνα 2003.

Charlotte Zeepvat, The Camera and the Tsars: A Romanov Family Album, Stroud 2004.

Maro Kardamitsi-Adami, Classical Revival: The Architecture of Ernst Ziller 1837–1923, Athens 2006.

Μάρω Καρδαμίτση - Αδάμη, Γιώργης Γερόλυμπος, Έρνστ Τσίλλερ 1837-1923: Η τέχνη του κλασικού, Αθήνα, 2006.

Χαρά Τζαναβάρα, «Μνημεία της πόλης: Το μικρό παλάτι», Η Εφημερίδα των Συντακτών, 7 Μαρτίου 2015.

Τοποθεσία

«Petit Palais» (Ιταλική Πρεσβεία)
Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας & Σέκερη 2
Αθήνα

Σύνδεσμος

Το σχέδιο του κτιρίου στην ιστοσελίδα της Ιταλικής Πρεσβείας στην Αθήνα: http://www.ambatene.esteri.it/ambasciata_atene/el/ambasciata/la_sede/la-sede.html