Ειδική Ασφάλεια

Στη δυτική πλευρά του κέντρου της Αθήνας κυριαρχούσε, την περίοδο της Κατοχής, η κρατική υπηρεσία που συνεργάστηκε στενά με τους κατακτητές.

Κοντά στην Πλατεία Βικτωρίας (τότε Κυριακού), στεγαζόταν η Διεύθυνση Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους, ένα ειδικό τμήμα της Ελληνικής Χωροφυλακής που δρούσε από το 1929 ως μηχανισμός δίωξης των κομμουνιστικών οργανώσεων, αρχικά στην πρωτεύουσα και αργότερα, αφού περιήλθε στην αρμοδιότητα της Γενικής Ασφάλειας Αθηνών της Αστυνομίας Πόλεων, στα προάστια της Αθήνας.

Επί Δικτατορίας Ιωάννη Μεταξά, μετονομάστηκε σε Διεύθυνση Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους και δημιουργήθηκαν παραρτήματά της σε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας, με επικεφαλής ανώτατους αξιωματικούς της Χωροφυλακής. Χαρακτηριζόταν δε από λειτουργική αυτοτέλεια, καθώς οι ομάδες κρούσης που συγκροτήθηκαν στους κόλπους της - και οι οποίες αποτελούνταν από χωροφύλακες «άνευ θητείας» και χωρίς διατυπώσεις ή από ιδιώτες εθελοντές που έγιναν άμεσα βαθμοφόροι - κινούνταν συχνά εκτός νομιμότητας, με πρωτοβουλία των ομαδαρχών τους και ανεξάρτητα από τον έλεγχο των επικεφαλής αξιωματικών τους.

Στη διάρκεια της Κατοχής, η Ειδική Ασφάλεια συνεργάστηκε απευθείας με τις κατοχικές δυνάμεις και συμμετείχε σε μπλόκα που έγιναν σε διάφορες περιοχές της Αθήνας με εκατοντάδες θύματα, καθώς και σε συλλήψεις, βάναυσες συγκρούσεις και εκτελέσεις μελών αντιστασιακών οργανώσεων. Η οδός Ελπίδος, συγκεκριμένα τα ανακριτικά γραφεία στον αριθμό 3 και τα κρατητήρια στο διπλανό Ξενοδοχείο «Κρυστάλ», έγιναν σημεία βασανιστηρίων και εξόντωσης αντιστασιακών, απλών πολιτών, καθώς και Εβραίων που αργότερα παραδόθηκαν στους Γερμανούς. Η πιο γνωστή περίπτωση αφορούσε την ηρωίδα της Αντίστασης και στέλεχος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδος, Ηλέκτρα Αποστόλου, που δολοφονήθηκε με φριχτό τρόπο στα γραφεία της Ειδικής Ασφάλειας στις 26 Ιουλίου 1944.

Σήμερα δε διασώζεται τίποτα από τα κτίρια και η υποβάθμιση της γειτονιάς έχει συμβάλει στην εξάλειψη της ιστορικής μνήμης που συνδέεται με αυτά.