Ειδική Ασφάλεια

Aus goethe.de
Wechseln zu: Navigation, Suche
Παλαιότερα, η τοποθεσία της Διεύθυνσης Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους. Φωτογραφία: © Goethe-Institut Athen

Ειδική Ασφάλεια (2:44)

Ειδική Ασφάλεια (2:44)


fileGRIECHENLAND COVER 20thC 17.jpg

Στη δυτική πλευρά του κέντρου της Αθήνας κυριαρχούσε, την περίοδο της Κατοχής, η κρατική υπηρεσία που συνεργάστηκε στενά με τους κατακτητές.

Κοντά στην Πλατεία Βικτωρίας (τότε Κυριακού), στεγαζόταν η Διεύθυνση Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους, ένα ειδικό τμήμα της Ελληνικής Χωροφυλακής που δρούσε από το 1929 ως μηχανισμός δίωξης των κομμουνιστικών οργανώσεων, αρχικά στην πρωτεύουσα και αργότερα, αφού περιήλθε στην αρμοδιότητα της Γενικής Ασφάλειας Αθηνών της Αστυνομίας Πόλεων, στα προάστια της Αθήνας.

Οδός Ελπίδος 3. Φωτογραφία: © Goethe-Institut Athen

Επί Δικτατορίας Ιωάννη Μεταξά, μετονομάστηκε σε Διεύθυνση Ειδικής Ασφαλείας του Κράτους και δημιουργήθηκαν παραρτήματά της σε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας, με επικεφαλής ανώτατους αξιωματικούς της Χωροφυλακής. Χαρακτηριζόταν δε από λειτουργική αυτοτέλεια, καθώς οι ομάδες κρούσης που συγκροτήθηκαν στους κόλπους της - και οι οποίες αποτελούνταν από χωροφύλακες «άνευ θητείας» και χωρίς διατυπώσεις ή από ιδιώτες εθελοντές που έγιναν άμεσα βαθμοφόροι - κινούνταν συχνά εκτός νομιμότητας, με πρωτοβουλία των ομαδαρχών τους και ανεξάρτητα από τον έλεγχο των επικεφαλής αξιωματικών τους.

Οδός Ελπίδος 5. Φωτογραφία: © Goethe-Institut Athen

Στη διάρκεια της Κατοχής, η Ειδική Ασφάλεια συνεργάστηκε απευθείας με τις κατοχικές δυνάμεις και συμμετείχε σε μπλόκα που έγιναν σε διάφορες περιοχές της Αθήνας με εκατοντάδες θύματα, καθώς και σε συλλήψεις, βάναυσες συγκρούσεις και εκτελέσεις μελών αντιστασιακών οργανώσεων. Η οδός Ελπίδος, συγκεκριμένα τα ανακριτικά γραφεία στον αριθμό 3 και τα κρατητήρια στο διπλανό Ξενοδοχείο «Κρυστάλ», έγιναν σημεία βασανιστηρίων και εξόντωσης αντιστασιακών, απλών πολιτών, καθώς και Εβραίων που αργότερα παραδόθηκαν στους Γερμανούς. Η πιο γνωστή περίπτωση αφορούσε την ηρωίδα της Αντίστασης και στέλεχος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδος, Ηλέκτρα Αποστόλου, που δολοφονήθηκε με φριχτό τρόπο στα γραφεία της Ειδικής Ασφάλειας στις 26 Ιουλίου 1944.

Οδός Ελπίδος. Φωτογραφία: © Goethe-Institut Athen

Σήμερα δε διασώζεται τίποτα από τα κτίρια και η υποβάθμιση της γειτονιάς έχει συμβάλει στην εξάλειψη της ιστορικής μνήμης που συνδέεται με αυτά.

Poi sammlung 01 el IGNORECLICK .jpg

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Ιάσονας Χανδρινός, Το τιμωρό χέρι του λαού - Η δράση του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ στην κατεχόμενη πρωτεύουσα 1942-1944, Θεμέλιο, Αθήνα 2012.

Μενέλαος Χαραλαμπίδης, Η εμπειρία της Κατοχής και της Αντίστασης στην Αθήνα, Αλεξάνδρεια 2012.

Σύνδεσμος

Άνδρες των Ταγμάτων Ασφαλείας δίπλα σε μικρό γερμανικό τεθωρακισμένο στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου και Βασ. Σοφίας, Αρχείο ΕΡΤ – Πέτρος Πουλίδης

Τοποθεσία

Οδός Ελπίδος 3 και 5
10434 Αθήνα