Μέγαρο Σταθάτου

Aus goethe.de
Wechseln zu: Navigation, Suche
Μέγαρο Σταθάτου. Φωτογραφία: Κ.Κ. © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Μέγαρο Σταθάτου (2:43)

Μέγαρο Σταθάτου (2:43)


fileGRIECHENLAND COVER STATHATOU 2 KK.jpg

Η μεγαλοαστική οικία και έδρα των επιχειρήσεων του ιθακήσιου εφοπλιστή Όθωνα Σταθάτου (1843-1925), άρχισε να χτίζεται το 1895, βάσει σχεδίων του αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλερ (Ernst Ziller), και σήμερα στεγάζει τμήμα του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.

Μέγαρο Σταθάτου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Μετά από έντονη δραστηριότητα εμπορίου άνθρακα στον Δούναβη και στη Μαύρη Θάλασσα, όπου είχε προσφέρει εργασία σε εκατοντάδες συμπατριώτες του από την Ιθάκη, ο Όθων Σταθάτος επέστρεψε για λόγους υγείας στην Ελλάδα. Συνέχισε, όμως, να διευθύνει την επιχείρησή του, καθώς και να ενισχύει το ευεργετικό του έργο, από το Μέγαρο που σχεδίασε για λογαριασμό του ο Τσίλερ.

Το κτίριο αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα εκλεκτικισμού, όπου οι δωρικοί και κορινθιακοί κίονες αναμιγνύονται με αναγεννησιακά στοιχεία και οι νεοκλασικές αετωματικές επιστέψεις συνυπάρχουν με τα τοξωτά ανοίγματα.

Μέγαρο Σταθάτου. Φωτογραφία: Κ.Κ. © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Ένδειξη της ευρηματικότητας του Τσίλερ, η διώροφη οικία αναπτύσσεται σε δύο πτέρυγες, με υπόγειο και σοφίτα, επί ενός ασύμμετρου οικοπέδου. Στο ισόγειο στεγάζονταν τα γραφεία του εμπόρου, η κουζίνα και οι βοηθητικοί χώροι, ενώ τα υπνοδωμάτια βρίσκονταν στον όροφο.

Ιδιαίτερη αίσθηση προκαλεί η κεντρική κλιμακωτή είσοδος, η οποία τονίζεται από ένα καμπύλο πρόπυλο και μια μεγάλη βεράντα. Ξεχωρίζει δε, για την αναγεννησιακή της διακόσμηση, όπως οι γιρλάντες από φρούτα και άνθη, η κεφαλή του θεού του εμπορίου Ερμή και τα κιγκλιδώματα με κύκνους και δελφίνια.

Μέγαρο Σταθάτου. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Η οικογένεια Σταθάτου κατοίκησε στο Μέγαρο ως το 1938. Την τελευταία δεκαετία της διαμονής τους σε αυτό, το κτίριο υπέστη εκτεταμένες επισκευές και εσωτερική ανακαίνιση και τότε προστέθηκαν οι γύψινες διακοσμήσεις στους εσωτερικούς χώρους.

Μεταπολεμικά, λειτούργησε ως πρεσβεία της Βουλγαρίας, του Καναδά και της Λιβύης. Το 1982, περιήλθε στο Ελληνικό Δημόσιο και αναπαλαιώθηκε με σκοπό να χρησιμοποιηθεί ως ξενώνας υψηλών προσώπων, σχέδιο που τελικά, για λόγους ασφαλείας και ανεπάρκειας των χώρων, δεν εφαρμόστηκε. Από το 1991, στεγάζει τμήμα της συλλογής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.

Poi sammlung 02 el IGNORECLICK .jpg

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Παντελής Κοντογιάννης, Εθνικοί ευεργέται, Αθήνα 1908.

Ζωή Φράγκου, «Στη μνήμη του Όθ. Σταθάτου», εφημερίδα Ελεύθερον Βήμα, 8 Φεβρουαρίου 1926.

«Απέθανε και κηδεύεται η Αθηνά Σταθάτου – Πώς διαθέτει δια διαθήκης την περιουσίαν της», εφημερίδα Ελεύθερον Βήμα, 31 Ιανουαρίου 1937.

Δημήτριος Παπαστάμου, Ερνέστος Τσίλλερ – Προσπάθεια Μονογραφίας, Αθήνα 1973.

Δημήτρης Φιλιππίδης, Νεοελληνική Αρχιτεκτονική, Αθήνα 1984.

«Ξενώνας για επισήμους», εφημερίδα Το Βήμα, 1 Ιουνίου 1986.

Παύλος Μ. Καλλιγάς, Η οικία Όθωνος και Αθηνάς Σταθάτου - Έργο του Ερνέστου Τσίλερ, Αθήνα 1991.

«Μουσείο το μέγαρο Σταθάτου», εφημερίδα Τα Νέα, 22 Ιουνίου 1991.

Κώστας Η. Μπίρης, Αι Αθήναι από του 19ου εις τον 20ον αιώνα, Αθήνα 3η έκδ. 1996.

Λίλα Μαραγκού, Το Ίδρυμα Ν.Π. Γουλανδρή – Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης: Πεπραγμένα 1991-1999, Αθήνα 2000.

Μάνος Χαριτάτος , Τζελίνα Χαρλαύτη, Ελένη Μπενέκη, Πλωτώ: Έλληνες καραβοκύρηδες και εφοπλιστές από τα τέλη του 18ου αι. έως τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, Αθήνα 2002.

Friedbert Ficker, Gert Morzinek, Barbara Mazurek, Ernst Ziller: Ein sächsischer Architekt und Bauforscher in Griechenland - Die Familie Ziller, Lindenberg im Allgäu 2003.

Γιάννης Κίζης (επιμ.), Αποκατάσταση μνημείων-Αναβίωση ιστορικών κτιρίων στην Αττική, τόμος 2ος, Αθήνα 2004.

Maro Kardamitsi-Adami, Classical Revival: The Architecture of Ernst Ziller 1837–1923, Αθήνα 2006.

Μάρω Καρδαμίτση - Αδάμη, Γιώργης Γερόλυμπος, Έρνστ Τσίλλερ 1837-1923: Η τέχνη του κλασικού, Αθήνα 2006.

Κατερίνα Τζάμου, «Βασίλειος Κουρεμένος και ταφική αρχιτεκτονική: Τα όρια και οι υπερβάσεις του νεοκλασικισμού», Κωνσταντίνος Α. Δημάδης (επιμ.) Ε΄ Ευρωπαϊκό Συνέδριο Νεοελληνικών Σπουδών της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών – Πρακτικά, Αθήνα 2015.

Σύνδεσμος

Το Μέγαρο Σταθάτου στην ιστοσελίδα του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης

Τοποθεσία

Μέγαρο Σταθάτου
Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας & Ηροδότου 1
Αθήνα