To Πολυτεχνείο της Αθήνας αποτέλεσε μία από τις πιο σημαντικές εστίες αντίστασης κατά των δυνάμεων της Κατοχής.
Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στην οδό Πατησίων οικοδομήθηκε το 1862, βάσει σχεδίων του Λύσανδρου Καυταντζόγλου και συγκαταλέγεται στα σημαντικότερα νεοκλασικά μνημεία της Αθήνας του 19ου αιώνα και τα μεγαλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας. Αποτελεί διαχρονικά χώρο λαϊκής συσπείρωσης και ιδεολογικών ζυμώσεων, καθώς και βαρόμετρο των διαθέσεων του φοιτητικού πληθυσμού της χώρας μέχρι και τις μέρες μας.
Το 1941, επιτάχθηκε από τις ιταλικές Αρχές για να στεγάσει το κεντρικό νοσοκομείο των στρατευμάτων τους. Έπειτα όμως από διαμαρτυρίες των ίδιων των φοιτητών, η επίταξη ακυρώθηκε. Από το 1942 και μετά, όπως σε όλα τα ακαδημαϊκά ιδρύματα, οι φοιτητές εξέφραζαν έντονες αντικατοχικές διαθέσεις, είτε προσχωρώντας σε αντιστασιακές οργανώσεις, είτε οργανώνοντας συσσίτια, κοινότητες αλληλοβοήθειας και συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας.
Το Πολυτεχνείο πρωτοστάτησε σε όλα τα μεγάλα αντικατοχικά συλλαλητήρια της Αθήνας από τα τέλη του 1942 μέχρι το καλοκαίρι του 1943. Στις 18 Δεκεμβρίου 1942, ο φοιτητής Δημήτρης Κωνσταντινίδης πυροβολήθηκε θανάσιμα κατά τη διάρκεια συγκρούσεων ανάμεσα σε φοιτητές και Ιταλούς στρατιώτες στην περιοχή του Πολυτεχνείου. Ήταν ο πρώτος νεκρός σε διαδήλωση στην κατεχόμενη Ελλάδα.
Στις 5 Μαρτίου 1943, η μεγάλη διαδήλωση εναντίον της πολιτικής επιστράτευσης εξελίχθηκε σε σφοδρές οδομαχίες γύρω από το Πολυτεχνείο. Έξι διαδηλωτές σκοτώθηκαν από πυρά αστυνομικών και Γερμανών στρατιωτών στη γωνία Τοσίτσα και Μπουμπουλίνας, στην προσπάθειά τους να πλησιάσουν το Υπουργείο Εργασίας που βρισκόταν πίσω από το ίδρυμα. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και ο Εβραίος φοιτητής της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, Εδμόνδος Τορόν. Δεκατέσσερις ακόμα φοιτητές σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της Αντίστασης.
Οι τότε ηρωικές δράσεις των φοιτητών τροφοδότησαν και το πνεύμα της εξέγερσης που συνέδεσε το Πολυτεχνείο με την κορυφαία στιγμή αντίστασης κατά της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών (1967-1974), όταν, στις 15 Νοεμβρίου 1973, χιλιάδες φοιτητές κατέλαβαν το κτίριο, με αίτημα την πτώση του καθεστώτος και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Στις 17 Νοεμβρίου, η εξέγερση κατεστάλη από αστυνομικές και στρατιωτικές μονάδες με δεκάδες νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες. Ο ηρωισμός των φοιτητών του Πολυτεχνείου εορτάζεται ετησίως ως τις μέρες μας.
