Μέγαρο Δεληγεώργη

Aus goethe.de
Wechseln zu: Navigation, Suche
Μέγαρο Δεληγεώργη. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Μέγαρο Δεληγεώργη (2:58)

Μέγαρο Δεληγεώργη (2:58)


fileGRIECHENLAND COVER DELIGEORGI 1 LK.jpg

Επιβλητικό έργο της ώριμης περιόδου του Ερνέστου Τσίλερ (Ernst Ziller), το τριώροφο μέγαρο ανεγέρθηκε περί το 1890 για λογαριασμό του πολιτικού και δημοσιογράφου Λεωνίδα Δεληγεώργη, αδελφό του έξι φορές πρωθυπουργού της Ελλάδος, Επαμεινώνδα Δεληγεώργη.

Μέγαρο Δεληγεώργη. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Το μέγαρο άρχισε να χτίζεται την χρονιά που ο Λεωνίδας Δεληγεώργης ανέλαβε το αξίωμα του Υπουργού Εξωτερικών στην κυβέρνηση του Θεόδωρου Δεληγιάννη, μετά από μια περίοδο αντιδυναστικής δράσης στο πλευρό του αδελφού του, Επαμεινώνδα, μαζί με τον οποίο πρωτοστάτησαν στο κίνημα εναντίον του Όθωνα και υπέστησαν διώξεις στις αρχές της δεκαετίας του 1860.

Το οικόπεδο, που φτάνει ως την οδό Πινδάρου, βρισκόταν στην τότε ανερχόμενη περιοχή «βορείως των Ανακτόρων» του Όθωνα, πολύ κοντά στα αρχοντικά σημαντικών οικογενειών της πολιτικής και οικονομικής ζωής της πόλης, που δέσποζαν κατά μήκος της τότε λεωφόρου Κηφισίας.

Μέγαρο Δεληγεώργη. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Το κτίριο συνδυάζει με εξαιρετική μαεστρία στοιχεία της αναγέννησης, όπως η μαρμάρινη σκάλα και το εντυπωσιακό πρόπυλο με τα τοξωτά ανοίγματα, με χαρακτηριστικά του νεοκλασικισμού, όπως τα απλούστερα υπέρθυρα και οι παραστάδες που πλαισιώνουν τα ανοίγματα του ορόφου.

Στο ισόγειο, όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή, βρίσκονταν οι χώροι υποδοχής και το γραφείο, στον όροφο τα υπνοδωμάτια, ενώ στο υπόγειο το μαγειρείο, το κελάρι και τα διαμερίσματα του προσωπικού.

Μέγαρο Δεληγεώργη. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Μεταπολεμικά, στο κτίριο εγκαταστάθηκε το «Μικρό Θέατρο Τσέπης», όπου έδρευσαν πρωτοποριακές θεατρικές ομάδες, όπως η «Νέα Σκηνή» του Κωστή Λειβαδέα και το «Πειραματικό Θέατρο» της Μαριέττας Ριάλδη στα πρώτα του βήματα.

Το 1963, από τους κληρονόμους του Λεωνίδα Δεληγεώργη, το Μέγαρο πέρασε στο Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων. Από τότε και για περισσότερο από τρεις δεκαετίες, το κτίριο φιλοξένησε την «Ταινιοθήκη της Ελλάδος» και το «Μουσείο Κινηματογράφου».

Κινδύνευσε να κατεδαφιστεί στα χρόνια της Δικτατορίας, όταν το Ταμείο θέλησε να αξιοποιήσει το προνομιακής θέσης οικόπεδό του κτίζοντας γραφεία, όμοια αυτών που κυριαρχούν μέχρι σήμερα επί της οδού Ακαδημίας, πρόθεση που ευτυχώς δεν υλοποιήθηκε. Το κτίριο αποκαταστάθηκε μετά από πυρκαγιά το 1997, που προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές στον δεύτερο όροφο και το δώμα, και ανακαινίστηκε μεταξύ των ετών 2009-2014.

Poi sammlung 02 el IGNORECLICK .jpg

Λεωνίδας Δεληγεώργης (1839-1928)

Επιχειρηματίας, με μετοχές στα μεταλλεία Λαυρίου, και αργότερα πολιτικός, ο Λεωνίδας Δεληγιώργης γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Μεσολόγγι. Στα τέλη του 1850, εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Πολιτικοποιημένος από τα φοιτητικά του χρόνια στη Νομική Σχολή Αθηνών, διακρίθηκε για την μαχητική αρθρογραφία του κατά του Όθωνα, ενώ θεωρήθηκε ύποπτος για την απόπειρα δολοφονίας της Αμαλίας. Ενεργότερο ρόλο στην πολιτική σκηνή ανέλαβε μετά τον θάνατο του αδελφού του, του πρωθυπουργού Επαμεινώνδα Δεληγεώργη (1829-1879). Το 1890, ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Εξωτερικών στην κυβέρνηση Θεόδωρου Δεληγιάννη και πέντε χρόνια αργότερα νίκησε στις βουλευτικές εκλογές εναντίον του συνυποψηφίου του, Χαριλάου Τρικούπη. Αποσύρθηκε από την ενεργό πολιτική δράση το 1902 και πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στο Παρίσι.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Hans Hermann Russack, Deutsche bauen in Athen, Βερολίνο 1942.

«Η Μαριέττα Ριάλδη για το Θέατρο Τσέπης», εφημερίδα Τα Νέα, 29 Αυγούστου 1963.

«Τρεις επίσημες πρώτες στο ‘Μικρό Θέατρο’», εφημερίδα Τα Νέα, 8 Ιανουαρίου 1964.

Άγγελος Τερζάκης, «’Έξω από τα δόντια’ (‘Μικρό Θέατρο’)», εφημερίδα Το Βήμα, 15 Ιανουαρίου 1964.

«Ενθαρρυντικό ξεκίνημα για τους φίλους του καλού κινηματογράφου: προβολές και ταινίες της Ταινιοθήκης της Ελλάδος», εφημερίδα Το Βήμα, 27 Οκτωβρίου 1965.

Ιωάννης Τραυλός, Νεοκλασική αρχιτεκτονική στην Ελλάδα, Αθήνα 1967.

Στέλιος Β. Σκοπελίτης, Νεοκλασικά σπίτια της Αθήνας και του Πειραιά, Αθήνα 2η έκδ. 1981.

Δημήτρης Φιλιππίδης, Η ζωή και το έργο του αρχιτέκτονα Λύσανδρου Καυταντζόγλου (1811-1885), Αθήνα 1995.

Κώστας Η. Μπίρης, Αι Αθήναι από του 19ου εις τον 20ον αιώνα, Αθήνα 3η έκδ. 1996.

«Η Ταινιοθήκη στις φλόγες», εφημερίδα Τα Νέα, 15 Απριλίου 1997.

Friedbert Ficker, Gert Morzinek, Barbara Mazurek, Ernst Ziller: Ein sächsischer Architekt und Bauforscher in Griechenland - Die Familie Ziller, Lindenberg im Allgäu 2003.

Maro Kardamitsi-Adami, Classical Revival: The Architecture of Ernst Ziller 1837–1923, Athens 2006.

Μάρω Καρδαμίτση - Αδάμη, Γιώργης Γερόλυμπος, Έρνστ Τσίλλερ 1837-1923: Η τέχνη του κλασικού, Αθήνα, 2006.

Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων, Ετήσια Έκθεση 2010, Αθήνα 2011.

Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων, Ετήσια Έκθεση 2012-2013, Αθήνα 2014.

Τοποθεσία

Μέγαρο Δεληγεώργη
Oδός Ακαδημίας & Κανάρη 1
Αθήνα