Ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος»

Aus goethe.de
Wechseln zu: Navigation, Suche
Ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος». Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος» (2:07)

Ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος» (2:07)


fileGRIECHENLAND COVER MALEX 1 LK.jpg

Ένα από τα δυο κεντρικά ξενοδοχεία της πλατείας Ομονοίας, που εγκαινίασαν μια νέα εποχή για τα αθηναϊκά ξενοδοχεία στα τέλη του 19ου αιώνα, φέρει την αρχιτεκτονική υπογραφή του Ερνέστου Τσίλερ (Ernst Ziller).

Το τετραώροφο ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος», που δεσπόζει στη δυτική γωνία της διασταύρωσης της οδού Αθηνάς με την πλατεία Ομονοίας, οικοδομήθηκε το 1889, για λογαριασμό του επιχειρηματία Ιωάννη Μπάγκα.

Ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος». Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Το κτίριο ήταν αρχικά τριώροφο, με αγάλματα στη στέψη που αφαιρέθηκαν όταν προστέθηκε ο τέταρτος όροφος, ο οποίος κοσμήθηκε από βαθυκόκκινες ορθογώνιες επιφάνειες μεταξύ των ανοιγμάτων. To τελευταίο στοιχείο χαρακτηρίζει και άλλα κτίρια του Τσίλερ εκείνης της εποχής, όπως το ξενοδοχείο «Μπάγκειον» και το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο.

Ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος». Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Από αρχιτεκτονικής απόψεως, το κτίριο αποτελεί δείγμα του όψιμου νεοκλασικισμού με εκλεκτικιστικά στοιχεία των τελευταίων δεκαετιών του 19ου αιώνα και είναι “δίδυμο” με το γειτονικό του “Μπάγκειον”. Οι αετωματικές επιστέψεις των ανοιγμάτων του πρώτου ορόφου εναλλάσσονται με τις ευθύγραμμες των ανοιγμάτων του δευτέρου, ενώ στα άκρα των ορόφων τα μπαλκόνια είναι καμπύλα και στον πρώτο όροφο πλαισιώνονται από καρυάτιδες.

Ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος». Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Για ένα διάστημα στις αρχές του 20ού αιώνα, το ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος» είχε αποκτήσει παράρτημα σε άλλο κτίριο της πλατείας Ομονοίας, αλλά μεταπολεμικά παρήκμασε, όπως και τα περισσότερα ξενοδοχεία της ευρύτερης περιοχής.

Ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος». Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Πάντως, εξακολουθούσε να λειτουργεί κατά τη δεκαετία του 1950, ενώ το ομώνυμο καφενείο-γαλακτοπωλείο του συνέχισε έως τα τέλη του 20ού αιώνα. Στο ισόγειο και το υπόγειο του κτιρίου στεγάστηκαν, επίσης, ενοικιαζόμενα εμπορικά καταστήματα, ορισμένα από τα οποία προσφέρουν τις υπηρεσίες τους μέχρι σήμερα.

Poi sammlung 02 el IGNORECLICK .jpg

Ιωάννης Μπάγκας (1814 - 1895)

Ο Ιωάννης Μπάγκας του Μιχαήλ, ο οποίος σε διάφορα δημοσιεύματα αναφέρεται ως Πάγκας, γεννήθηκε στην Κορυτσά, τότε υπό οθωμανική κυριαρχία, σήμερα στο αλβανικό έδαφος. Μετανάστευσε αρχικά στην Αίγυπτο και κατόπιν στη Ρουμανία, όπου επένδυσε σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις, συγκεντρώνοντας μεγάλη περιουσία. Το 1882, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου και παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του.

Ήδη από το 1889, ενώ δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί η οικοδόμηση του ξενοδοχείου «Μέγας Αλέξανδρος», ο Ιωάννης Μπάγκας το δώρισε, προκειμένου να αξιοποιηθεί υπέρ κοινωφελών και εθνωφελών σκοπών, αναθέτοντας τη διαχείρισή του στη νεοσύστατη Μπάγκειο Επιτροπή, η οποία δραστηριοποιείται ως τις μέρες μας. Στη διαθήκη του, προσέθεσε σε αυτή τη δωρεά του και όλη την μετά το 1889 αποκτηθείσα περιουσία του, συμπεριλαμβανομένου και του ξενοδοχείου «Μπάγκειον».

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Στέφανος Δραγούμης, «Ιω. Πάγκας: Ο βίος-Ο θάνατος-Η περιουσία του», εφημερίδα Σκριπ, 16 Δεκεμβρίου 1895.

«Η κηδεία του Πάγκα», εφημερίδα Σκριπ, 17 Δεκεμβρίου 1895.

Επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων, Οδηγός των Αθηνών / Comité de Jeux Olympiques, Guide d’ Athènes, Αθήνα 1906.

Guides Joanne, Grèce, Παρίσι 1909.

Les Guides Bleus, Grèce, Παρίσι 1911.

Γ. Ν. Μιχαήλ, Ελληνικός Οδηγός, Αθήνα 1920.

Hans Hermann Russack, Deutsche bauen in Athen, Βερολίνο 1942.

Les Guides Bleus, Grèce, Παρίσι 1953.

Πάγκειος Επιτροπή Υπουργείου Εξωτερικών, Συλλογή των περί της εθνικής δωρεάς Ι. Μ. Μπάγκα επισήμων κειμένων, Αθήνα 1968.

Δημήτρης Φιλιππίδης, Νεοελληνική Αρχιτεκτονική, Αθήνα 1984.

Κώστας Η. Μπίρης, Αι Αθήναι από του 19ου εις τον 20ον αιώνα, Αθήνα 3η έκδ. 1996.

Ελένη Παπανδρέου-Βλάχου, «Τα ξενοδοχεία της οδού Αθηνάς», εφημερίδα Καθημερινή (ένθετο «Επτά Ημέρες»), 17 Ιουνίου 2001.

Friedbert Ficker, Gert Morzinek, Barbara Mazurek, Ernst Ziller: Ein sächsischer Architekt und Bauforscher in Griechenland - Die Familie Ziller, Lindenberg im Allgäu 2003.

Maro Kardamitsi-Adami, Classical Revival: The Architecture of Ernst Ziller 1837–1923, Athens 2006. Μάρω Καρδαμίτση - Αδάμη, Γιώργης Γερόλυμπος, Έρνστ Τσίλλερ 1837-1923: Η τέχνη του κλασικού, Αθήνα 2006.

Μαρία Α. Δανιήλ, «’Μ. Αλέξανδρος’ και ‘Μπάγκειον’, δύο ιστορικά ξενοδοχεία στην καρδιά της Αθήνας», εφημερίδα Καθημερινή, 8 Φεβρουαρίου 2014.

Δημήτρης Αθηνάκης, «Τι μέλλον θα έχουν τα ‘δίδυμα’ της Ομόνοιας;», εφημερίδα Καθημερινή, 9 Ιανουαρίου 2016.

Τοποθεσία

Ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος»
Πλατεία Ομονοίας 19 & Αθηνάς
Αθήνα