Τοιχογραφία Όθωνα Ζωφόρου Πανεπιστημίου Αθηνών

Aus goethe.de
Wechseln zu: Navigation, Suche
Τοιχογραφία Όθωνα Ζωφόρου Πανεπιστημίου Αθηνών. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Τοιχογραφία Όθωνα Ζωφόρου Πανεπιστημίου Αθηνών (1:48)

Τοιχογραφία Όθωνα Ζωφόρου Πανεπιστημίου Αθηνών (1:48)


fileGRIECHENLAND COVER EKPA 2 LK.jpg

Ο ζωγράφος της ελληνορθόδοξης μητρόπολης της Βιέννης, Καρλ Ραλ (Carl Rahl), και ο ζωγράφος του Αυστριακού Κοινοβουλίου, Έντουαρτ Λεμπίτσκι (Eduard Lebiedzki), υπογράφουν τη ζωφόρο των Προπυλαίων του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου πρωταγωνιστεί ο Όθων.

Τοιχογραφία Όθωνα Ζωφόρου Πανεπιστημίου Αθηνών. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Κεντρικό πρόσωπο της ζωφόρου είναι ο ιδρυτής του Πανεπιστημίου Αθηνών, βασιλιάς Όθων. Εικονίζεται σε ώριμη ηλικία με αρχαιοελληνική ενδυμασία και περιστοιχίζεται από τις Επιστήμες, σε μια τεχνοτροπία νεομπαρόκ που συνδυάζει θεατρικότητα και πάθος.

Η επιλογή αυτού του θέματος δεν έγινε τυχαία από τον Αυστριακό καλλιτέχνη Carl Rahl, στον οποίο ανατέθηκαν οι τοιχογραφίες από τον ελληνικής καταγωγής βαρώνο Σίμωνα Σίνα. Με στόχο να απεικονίσει την αναγέννηση των Γραμμάτων και των Τεχνών κατά τη βασιλεία του Όθωνα, παρέδωσε τα προσχέδια ενός εικαστικού συνόλου που ο ακαδημαϊκός και ιστορικός τέχνης, Χρύσανθος Χρήστου, περιγράφει ως «ύμνο στον Όθωνα, με τις προσωποποιήσεις των Τεχνών και των Επιστημών και τις μεγάλες φυσιογνωμίες του Μύθου και της Ιστορίας».

Τοιχογραφία Όθωνα Ζωφόρου Πανεπιστημίου Αθηνών. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Για την διακόσμηση των Προπυλαίων του Πανεπιστημίου Αθηνών - που ιδρύθηκε το 1837 και θεμελιώθηκε δυο χρόνια αργότερα βάσει σχεδίων του Δανού αρχιτέκτονα Χανς Κρίστιαν Χάνσεν (Hans Christian Hansen, 1803-1883) - ο Ραλ εργάστηκε σε τρία επίπεδα: παρήγαγε σκίτσα με μολύβι, σχέδια σε κλίμακα 1:1 πάνω σε χοντρό χαρτί, καθώς και υδατογραφήματα με χρώμα. Ωστόσο, το έργο του εκτελέστηκε μετά τον θάνατό του, τα έτη 1888-1889, από τον Έντουαρτ Λεμπίτσκι.

Τοιχογραφία Όθωνα Ζωφόρου Πανεπιστημίου Αθηνών. Φωτογραφία: © Culturplay

Αξιοσημείωτο είναι ότι, ενώ τα προσχέδια έγιναν όταν ο Όθων ήταν ακόμη βασιλιάς, το εκθειαστικό αυτό έργο ολοκληρώθηκε και παρουσιάστηκε στο κοινό όταν πλέον ο πρωταγωνιστής του είχε εκθρονιστεί και εκδιωχθεί από την Ελλάδα, στην οποία βασίλευε ήδη ο Γεώργιος Α΄, ιδρυτής της προερχόμενης από την Δανία νέας δυναστείας των Glücksburg.

Poi sammlung 02 el IGNORECLICK .jpg

Καρλ Ραλ (1812-1865)

Ο Καρλ Ραλ (Carl Rahl), γεννημένος στη Βιέννη και γιός χαράκτη, σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βιέννης (Akademie der Bildenden Künste) και συνέχισε την εκπαίδευσή του ταξιδεύοντας στην Ιταλία, τη Γαλλία, τη Δανία και τη Βαυαρία. Διακόσμησε σημαντικά κτίρια της Βιέννης, μεταξύ των οποίων το Χάινρισχοφ (Heinrichshof), το παλάτι της οικογένειας Τόντεσκο (Palais Todesco), την Ελληνορθόδοξη Μητρόπολη, καθώς και το μέγαρο του ίδιου του βαρώνου Σίμωνα Σίνα.

Έντουαρτ Λεμπίτσκι (1862-1915)

Ο Έντουαρτ Λεμπίτσκι (Eduard Lebiedzki), γεννημένος στο Χσάνοφ (Chrzanów) της Αυστριακής Γαλικίας (σήμερα ανήκει στην Πολωνία), σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Βιέννης και ήταν μαθητής του Κρίστιαν Κρίπενκερλ (Christian Griepenkerl), που είχε υπάρξει μαθητής του Carl Rahl. Είναι κυρίως γνωστός για την ζωγραφική διακόσμηση του Αυστριακού Κοινοβουλίου στη Βιέννη (1898-1911).

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Ηλίας Π. Βουτιερίδης, «Η ζωφόρος του Πανεπιστημίου», Παναθήναια 12 (1912).

Arthur Roessler, Carl Rahl – Briefe, Βιέννη – Λειψία, 1922.

Παύλος Βάκας, «Το κτίριον του Πανεπιστημίου», Ημερολόγιον της Μεγάλης Ελλάδος 13 (1934).

Wolf Seidl, Bayern in Griechenland: Die Geschichte eines Abenteuers, Μόναχο 1965.

Βόλφ Ζάιντλ, Βαυαροί στην Ελλάδα - Η γένεση του νεοελληνικού κράτους και το καθεστώς του Όθωνα, Αθήνα [1984].

Δημήτρης Φιλιππίδης, Νεοελληνική Αρχιτεκτονική, Αθήνα 1984.

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Κατάλογος Έκθεσης Ενθυμημάτων «1837-1987-Εκατόν Πενήντα Χρόνια», Αθήνα 1987.

Κώστας Η. Μπίρης, Αι Αθήναι από του 19ου εις τον 20ον αιώνα, Αθήνα 3η έκδ. 1996.

Χρύσανθος Α. Χρήστου, Η ζωοφόρος των Προπυλαίων του Πανεπιστημίου Αθηνών, Αθήνα 2005.

Dieter Klein, Martin Kupf, Robert Schediwy, Stadtbildverluste Wien, Βιέννη 2005.

Barbara Dmytrasz, Die Ringstraße, Βιέννη 2008.

Βάνα Μπούσε, Μίχαελ Μπούσε (μετάφρ., επιμ.), Ανέκδοτες επιστολές της βασίλισσας Αμαλίας στον πατέρα της, 1836-1853, 2 τόμοι, Αθήνα 2011.

Ilse Knoflacher, Der Mosaikfries von Eduard Lebiedzki, ausgeführt durch die Tiroler Glasmalerei und Mosaikanstalt, an der Fassade des Österreichischen Parlaments in Wien, Βιέννη 2012.

Τοποθεσία

Τοιχογραφία Όθωνα Ζωφόρου Πανεπιστημίου Αθηνών
Οδός Πανεπιστημίου 30
Αθήνα