Παλαιό Χημείο Πανεπιστημίου Αθηνών
Το Χημείο του Πανεπιστημίου Αθηνών υπήρξε το πρώτο σύγχρονο επιστημονικό χημείο του Ελληνικού κράτους. Οικοδομήθηκε μεταξύ των ετών 1887-1889, βάσει προγενεστέρων σχεδίων του αρχιτέκτονα Ernst Ziller, τα οποία είχαν ελεγχθεί και εγκριθεί από τον αρχιτέκτονα Edmund Zastrau και τον χημικό August Wilhelm von Hofmann.
Ο Ernst Ziller (Ερνέστος Τσίλλερ, 1837-1923) υπήρξε Γερμανός αρχιτέκτονας που δραστηριοποιήθηκε στην Ελλάδα κατά το δεύτερο μισό του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα.[*] Εκκινώντας από το νεοκλασικό πρότυπο, όπως αυτό εγκλιματίστηκε στην Ελλάδα του 19ου αιώνα, το συνδύασε ευρηματικά με στοιχεία της Ιταλικής νέο-αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής παράδοσης, με το Γερμανικό μπαρόκ, με νέο-βυζαντινές, νέο-γοτθικές και νέο-ρωμανικές επιρροές, ακόμη και με πινελιές Art Nouveau (σε τελευταία του έργα), στο πνεύμα ενός ιδιαίτερου εκλεκτικισμού, που έδωσε την σφραγίδα του στην ελληνική πρωτεύουσα και επέδρασε ευρύτερα δημιουργώντας «σχολή», με αποτέλεσμα αυτό που χαρακτηρίζουμε ως η «Αθήνα του Ziller».
Ο August Wilhelm von Hofmann (1818-1892) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους Γερμανούς χημικούς του 19ου αιώνα, δημιουργός των πρώτων υποδειγματικών πειραματικών εργαστηρίων στο Βασιλικό Κολλέγιο Χημείας του Λονδίνου και στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, ενώ ο Γερμανός αρχιτέκτονας Edmund Zastrau είναι κυρίως γνωστός για τον σχεδιασμό του Ινστιτούτου Χημείας και Φυσιολογίας του Βερολίνου (Chemisch-physiologischen Institut).
Έως τα τέλη του 19ου αιώνα, τα χημικά πειράματα εκτελούνταν στο υπόγειο του κεντρικού κτιρίου του Πανεπιστημίου Αθηνών (επί της οδού Πανεπιστημίου 30) από τον πρώτο καθηγητή Χημείας Βαυαρό Xavier Landerer και στη συνέχεια τους καθηγητές Αλέξανδρο Βενιζέλο και Αναστάσιο Χρηστομάνο. Ο τελευταίος ήταν εκείνος που πρωτοστάτησε στην ανάδειξη της ανάγκης για τη δημιουργία ενός σύγχρονου Χημείου και επέβλεψε την ανέγερσή του.
Το κτίριο της οδού Σόλωνος διακρίνεται για την στιβαρή λιτότητα των όψεων, με μοναδική διακόσμηση το νεοκλασικό αέτωμα που επιστέφει τους δύο ιωνικούς κίονες της εισόδου. Στο εσωτερικό ξεχωρίζουν το μεγάλο αμφιθέατρο που φωτίζεται από δύο αίθρια, καθώς και οι πρότυποι (για την εποχή τους) χώροι των εργαστηρίων. Τα επίσημα εγκαίνια του Χημείου έγιναν τον Ιανουάριο του 1890. Το 1911 το κτίριο υπέστη εκτεταμένες ζημιές από πυρκαγιά, οι οποίες αποκαταστάθηκαν το 1918, ενώ στη συνέχεια επεκτάθηκε, προκειμένου να στεγαστούν τα εργαστήρια Φυσικής, Φαρμακευτικής και Φυτολογίας. Συνέχισε να λειτουργεί αδιάκοπα επί μια εκατονταετία, εκπαιδεύοντας χιλιάδες φοιτητές έως ότου, το 1990, τα εργαστήρια μετεγκαταστάθηκαν στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου.
Στο «Παλαιό Χημείο» (όπως χαρακτηρίζεται πλέον το κτίριο της οδού Σόλωνος), μετά την ανακαίνισή του στις αρχές του 21ου αιώνα, στεγάζεται το Μουσείο Φυσικών Επιστημών και Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου.
