Μνημείο Karl Otfried Müller

Aus goethe.de
Wechseln zu: Navigation, Suche
Μνημείο Karl Otfried Müller. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Το επιτύμβιο μνημείο του Γερμανού φιλολόγου και μελετητή της αρχαίας ελληνικής τέχνης, ιστορίας και αρχαιολογίας, Karl Otfried Müller, ανεγέρθηκε το 1840 και θεωρείται πως φέρει στοιχεία των αντίστοιχων μνημείων του Κεραμεικού.

Μνημείο Karl Otfried Müller. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Λιτό, καμωμένο από μάρμαρο, το μνημείο του Müller κατασκευάστηκε με δαπάνη των καθηγητών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το έργο εκτιμάται ότι σχεδίασε ο σπουδαίος Δανός αρχιτέκτονας Christian Hansen (1803-1883), ο οποίος μεταξύ άλλων έχει υπογράψει τα σχέδια της Ακαδημίας Αθηνών και της Εθνικής Βιβλιοθήκης, ενώ την εκτέλεση του έργου ανέλαβε ο τηνιακός μαρμαροτεχνίτης Γιακουμής Μαλακατές.

Αποτελείται από μία στήλη σε σχήμα πεσσού, καταλήγει στην κορυφή σε ανθεμωτή επίστεψη και εδράζεται σε ένα βαθμιδωτό βάθρο. Στην κύρια όψη και κάτω από διακοσμητικούς ρόδακες διακρίνεται δυσανάγνωστα πλέον η φράση: «ΚΑΡΟΛΟΣ ΟΔΟΦΡΗΔΟΣ ΜΥΛΛΕΡΟΣ ΕΓΕΝΝΗΘΗ ΕΝ ΒΡΙΓΗΙ ΤΗΣ ΣΙΛΕΣΙΑΣ ΕΤΕΙ, ΑΨΗΖ' ΑΠΕΘΑΝΕΝ ΑΘΗΝΗΣΙΝ ΕΤΕΙ, ΑΩΜ', ΙΟΥΛΙΟΥ Κ'». Στην αντίθετη πλευρά υπήρχε επιτύμβιο επίγραμμα του που δεν διασώζεται και σύμφωνα με τις πηγές ανέγραφε: «ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΣΟΦΙΗΣ ΕΛΛΗΝΙΔΟΣ ΕΣΧΕ ΣΕ ΜΥΣΤΗΝ ΜΥΛΛΕΡΕ ΤΕΥΤΟΝΙΗ ΠΑΤΡΙΣ ΑΓΑΚΛΥΜΕΝΗ ΕΛΛΑΣ Δ’ ΕΞ ΑΕΘΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΟΝ ΗΜΑΡ ΙΔΟΥΣΑ ΕΝ ΚΟΛΠΟΙΣ ΞΕΙΝΟΝ ΔΕΞΑΤΟ Σ’ ΑΣΠΑΣΙΑΝ».

Μνημείο Karl Otfried Müller. Φωτογραφία: Λεωνίδας Καλλιβρετάκης © Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών

Ο θάνατος του Müller προκάλεσε συγκίνηση όχι μόνο στην ακαδημαϊκή κοινότητα αλλά και στην Αθηναϊκή κοινωνία γενικότερα, και αποφασίστηκε να ταφεί τιμής ένεκεν στο λόφο του Κολωνού, στην περιοχή της Ακαδημίας Πλάτωνος.

Την εξόδιο ακολουθία παρακολούθησαν μέλη της Εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, καθηγητές, διπλωμάτες, φοιτητές και μαθητές των εκπαιδευτηρίων της Ελληνικής πρωτεύουσας, καθώς και πλήθος κόσμου, ενώ επικήδειους εκφώνησαν ο καθηγητής της Φιλοσοφίας Φίλιππος Ιωάννου και ο προτεστάντης ιεροκήρυκας της Βασίλισσας Αμαλίας Asmus Heinrich Friedrich Lüth.

Στο ίδιο σημείο ανεγέρθηκε, είκοσι χρόνια αργότερα, και το μνημείο του Γάλλου αρχαιολόγου Charles Lenormant (1802-1859).

Karl Otfried Müller (1797-1840)

Ο Karl Otfried Müller (Κάρολος Οδοφρήδος Μυλλέρος / Μύλλερ) γεννήθηκε to 1797 στο Brieg της πρωσικής Σιλεσίας - σήμερα η περιοχή ανήκει στην Πολωνία και ονομάζεται Brezg. Sτο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου όπου σπούδασε, δέχθηκε την επιρροή του καθηγητή August Bockh, ο οποίος υποστήριζε ότι η φιλολογία αποτελεί το μέσο για την κατανόηση της αρχαιότητας στο σύνολό της (totius antiquitatis cognitio). Χάρη στις υψηλές του επιδόσεις και την διεισδυτική του σκέψη, ο Müller διορίστηκε, σε ηλικία μόλις είκοσι δύο ετών, επίκουρος καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Göttingen.

H αγάπη του για την Ελλάδα τον οδήγησε να την επισκεφθεί για να δει από κοντά όσα με πάθος μελετούσε στις βιβλιοθήκες. Το μοιραίο αυτό ταξίδι πραγματοποίησε την άνοιξη του 1840, με πρώτο σταθμό την Αθήνα, όπου μελέτησε τις αρχαιότητες της πόλης, και στη συνέχεια την Πελοπόννησο και τους Δελφούς, όπου επιχείρησε και τις πρώτες ανασκαφές. Εκεί αρρώστησε βαριά και μεταφέρθηκε στην Αθήνα, όπου άφησε την τελευταία του πνοή την 1η Αυγούστου 1840 (1η Αυγούστου ν.η.), σε ηλικία 43 ετών.

Μία από τις οδούς που οδηγούν στον λόφο του Κολωνού, όπου βρίσκεται το επιτύμβιο μνημείο του, ονομάστηκε προς τιμήν του οδός Μύλλερ.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Karl Otfried Müller, Geschichten Hellenischer Stämme und Städte, 3 τόμοι, Breslau 1820–1824.

Νεκρολογία δημοσιευμένη στην εφημερίδα Αθηνά, 31 Ιουλίου 1840.

Karl Otfried Müller, Geschichte der griechischen Literatur bis auf das Zeitalter Alexanders, 2 τόμοι, Breslau 1841.

Gottfried Christian Friedrich Lucke, Erinnerungen an Karl Otfried Müller, Gottingen 1841.

Hans Christian Andersen, En Digters Bazar, Κοπεγχάγη 1842.

Eduard Muller (επιμ.), K.O. Müller's Kleine deutsche Schriften iiber Religion, Kunst, Sprache und Literatur, Leben und Geschichte des Althertums, nebst Erinnerungen aus dem Leben des Verfassers, 2 τόμοι, Breslau 1847-48.

Καρόλου Οδοφρ. Μυλλέρου, Ιστορία της ελληνικής φιλολογίας, Αθήνα 1867.

Karl Ferdinand Ranke, Karl Otfried Müller, ein Lebensbild, Βερολίνο 1870.

Otto & Else Kern (επιμ.), Carl Otfried Müller - Lebensbild in Briefen an seine Eltern, mit dem Tagebuch seiner italienisch-griechischen Reise, Βερολίνο 1908.

Χριστιάνα Λυτ, Μια Δανέζα στην Αυλή του Όθωνα, Αθήνα 2η έκδ. 1988.

W.M. Calder, H. Flashar, R. Schlesirt, K.O. Muller Reconsidered, Illinois 1995.

Ζέττα Αντωνοπούλου, Τα γλυπτά της Αθήνας: Υπαίθρια Γλυπτική 1834-2004, Αθήνα 2003.

Βάνα Μπούσε, Μίχαελ Μπούσε (μετάφρ., επιμ.), Ανέκδοτες επιστολές της βασίλισσας Αμαλίας στον πατέρα της, 1836-1853, 2 τόμοι, Αθήνα 2011.

Τοποθεσία

Μνημείο Karl Otfried Müller
Λόφος Ιππίου Κολωνού
Αθήνα